Στην ανακάλυψη των HIV και HPV το φετινό Νόμπελ Ιατρικής

Το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής-Φυσιολογίας 2008 απονέμεται κατά το ήμισυ στον Γερμανό Χάραλντ τσουρ Χάουζεν για την ανακάλυψη του ιού HPV που ευθύνεται για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ενώ το άλλο μισό απονέμεται από κοινού στον Λικ Μοντανιέ και την Φρανσουάζ Μπαρέ-Σινουσί για την ανακάλυψη του HIV, ανακοίνωσε τη Δευτέρα το Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας.
Τα Νόμπελ απονέμονται σε ειδική τελετή που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 10 Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη, με εξαίρεση το Νόμπελ Ειρήνης που απονέμεται στο Όσλο της Νορβηγίας.
Οι νικητές του Νόμπελ Φυσικής θα ανακοινωθούν την Τρίτη, του Νόμπελ Χημείας την Τετάρτη, του Νόμπελ Λογοτεχνίας την Πέμπτη, του Νόμπελ Ειρήνης την Παρασκευή και του Νόμπελ Οικονομικών τη Δευτέρα 13 Οκτωβρίου.
Ο Χάραλντ Tσουρ Χάουζεν, που κέρδισε φέτος το μισό Νόμπελ Ιατρικής, γεννήθηκε το 1936 στη Γερμανία. Διετέλεσε πρόεδρος του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας Καρκίνου στη Χαϊδελβέργη, όπου σήμερα είναι επίτιμος καθηγητής.
Ο Λικ Μοντανιέ, στον οποίο θα απονεμηθεί το ένα τέταρτο του ίδιου βραβείου γεννήθηκε το 1923 στη Γαλλία. Ανακάλυψε τον HIV στα εργαστήρια του Ινστιτούτου Παστέρ και σήμερα είναι διευθυντής του Παγκόσμιου Ιδρύματος Έρευνας και Πρόληψης του AIDS στο Παρίσι.
Η Φρανσουάζ Μπαρέ-Σινουσί, συνεργάτιδα του Μοντανιέ, γεννήθηκε το 1947 στη Γαλλία και παραμένει καθηγήτρια Ιολογίας στο Ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι.
Έριδα για τον HIV
Έπειτα από τις πρώτες αναφορές για κρούσματα μιας νέας μορφής ανοσοανεπάρκειας το 1981, το εργαστήριο του Λικ Μοντανιέ ήταν το πρώτο στον κόσμο που απομόνωσε τον ιό HIV. Στην δημοσίευση των αποτελεσμάτων τους το 1983, οι Γάλλοι ερευνητές ονόμαζαν τον ιό LAV (ιός σχετιζόμενος με λεμφαδενοπάθεια).
Έναν χρόνο αργότερα, η ομάδα του Αμερικανού Ρόμπερτ Γκάό στο Εθνικό Ινστιτούτου Καρκίνου των ΗΠΑ επιβεβαίωσε με δημοσίευσή της στο περιοδικό Science ότι ο ιός ήταν ο παράγοντας που προκαλεί τη νέα ασθένεια. Τον ονόμασε HTLV-III (ανθρώπινος Τ-λεμφοτροπικός ιός τύπος ΙΙΙ).
Θέλοντας προφανώς να σφετεριστεί την ανακάλυψη για λογαριασμό των ΗΠΑ, η Αμερικανίδα τότε υπουργός Υγείας Μάργκαρετ Χέκλερ ανακοίνωσε στις 23 Απριλίου 1984 ότι ο Γκάλο ανακάλυψε πρώτος την πιθανή αιτία του AIDS.
Η Χέκλερ προχώρησε επίσης στην ατυχή πρόβλεψη ότι το εμβόλιο κατά του ιού θα ήταν διαθέσιμο εντός δύο ετών.
Η διαμάχη για την πατρότητα της ανακάλυψης συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια μέχρι που λύθηκε σε πολιτικό επίπεδο με την απόφαση να μοιραστεί εξίσου σε Γάλλους και Αμερικανούς.
Σήμερα, «πατέρας» του HIV θεωρείται κατά γενική παραδοχή ο Λικ Μοντανιέ. Στο δελτίου Τύπου του Ιδρύματος Νόμπελ για το φετινό βραβείο δεν γίνεται μάλιστα καμία αναφορά στον Ρόμπερτ Γκάλο.
HPV: Κονδυλώματα και καρκίνος
Τη δεκαετία του 1970, ο Χάραλντ τσουρ Χάουζεν προχώρησε αντίθετα προς τις καθιερωμένες επιστημονικές απόψεις προτείνοντας την υπόθεση ότι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας -ο δεύτερος συχνότερος στις γυναίκες- οφείλεται σε κάποιο ιό. Υπέθετε μάλιστα ότι το DNA του ιού βρισκόταν ενσωματωμένο στο γενετικό υλικό των μολυσμένων κυττάρων.
Έπειτα από μια δεκαετία ερευνών, ο Τσουρ Χάουζεν απομόνωσε το 1983 τον τύπο 16 του HPV (ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων) και την επόμενη χρονιά προχώρησε στους τύπους 16 και 18.
Σήμερα έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 100 τύποι, από τους οποίους 40 μολύνουν τα γεννητικά όργανα και μπορούν να προκαλέσουν τα γνωστά κονδυλώματα. Οι 15 από αυτούς μπορούν να προκαλέσουν και καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Αλλοι τύποι του ιού μολύνουν άλλα σημεία του σώματος και προκαλούν τις λεγόμενες μυρμηγκιές, ενώ άλλοι δεν προκαλούν ορατά συμπτώματα.
Οι ιοί HPV παραμένουν οι πιο συχνοί σεξουαλικά μεταδιδόμενοι μολυσματικοί παράγοντες, μολύνοντας το 50 έως 80 τοις εκατό του πληθυσμού.
Πριν από μερικά χρόνια εμφανίστηκαν τα πρώτα εμβόλια κατά των επικίνδυνων τύπων 16 και 18, και ο εμβολιασμός των κοριτσιών σε μικρή ηλικία αναμένεται να περιορίσει δραστικά τα κρούσματα καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας,
Newsroom ΔΟΛ