Πέμπτη 13 Σεπτεμβρίου 2007

Το επίσημο πρότυπο του κιλού χάνει βάρος μυστηριωδώς


Το κιλό δεν είναι πια αυτό που ήταν. Παρόλο που φυλάσσεται σε μια επτασφράγιστη θυρίδα έξω από το Παρίσι, το Διεθνές Πρότυπο του Χιλιόγραμμου έχει χάσει μυστηριωδώς 50 μικρογραμμάρια από την αρχική του μάζα.
Το πρότυπο της μετρικής μάζας, ένας κύλινδρος από πλατίνα και ιρίδιο που φυλάσσεται στο Διεθνές Γραφείο Μέτρων και Σταθμών στις Σέβρες, θα πρέπει σύντομα να αντικατασταθεί από νέο ορισμό για το κιλό, ο οποίος θα βασίζεται όχι σε συγκεκριμένα αντικείμενα αλλά σε θεμελιώδεις σταθερές της φύσης.
Η μείωση της μάζας του προτύπου από την κατασκευή του πριν από 118 χρόνια έγινε αντιληπτή επειδή ο κύλινδρος συγκρίνεται περιοδικά με δεκάδες αντίγραφά του που φυλάσσονται σε άλλα μέρη του κόσμου.
«Το μυστήριο είναι ότι όλα [τα αντίγραφα] κατασκευάστηκαν από το ίδιο υλικό, και πολλά φτιάχτηκαν ταυτόχρονα και φυλάχθηκαν στις ίδιες συνθήκες, αλλά οι μάζες τους σταδιακά αποκλίνουν με αργό ρυθμό» παρατήρησε ο φυσικός Ρίτσαρντ Ντέιβις της υπηρεσίας.«Δεν διαθέτουμε μια ικανοποιητική εξήγηση γι΄αυτό [...] Δεν είναι ξεκάθαρο αν το πρωτότυπο είναι ελαφρύτερο, ή αν τα εθνικά πρότυπα βάρυναν».
Αν και η απόκλιση είναι πολύ μικρή και δεν επηρεάζει τις καθημερινές εφαρμογές, η ακρίβεια του προτύπου έχει σημασία για επιστημονικούς υπολογισμούς. Σε επιστημονική συνάντηση που προγραμματίζεται για το Νοέμβριο στο Παρίσι, επιτροπή ειδικών θα προτείνει πιθανές λύσεις για την αντικατάσταση του προτύπου του κιλού από έναν ορισμό που βασίζονται σε φυσικές σταθερές, όπως έχει συμβεί με τον βαθμό Κέλβιν για τη θερμοκρασία και το γραμμομόριο για την ποσότητα ύλης.
Το μέτρο, επίσης, κάποτε οριζόταν ως το μήκος μιας συγκεκριμένης ράβδου που φυλασσόταν στην ίδια υπηρεσία. Σήμερα, ορίζεται ως η απόσταση που διανύει το φως σε έναν ορισμένο χρόνο.
Από τις προτάσεις που έχουν διατυπωθεί για το χιλιόγραμμο του 21ου αιώνα, μια από τις επικρατέστερες αφορά μια σφαίρα από κρύσταλλο πυριτίου-28, η οποία θα αποτελείται από έναν συγκεκριμένο αριθμό ίδιων ατόμων.
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από Associated Press

Δεν υπάρχουν σχόλια: