Σε συμβιβασμό για τη μεταρρύθμιση του αμπελοοινικού τομέα κατέληξαν την Τετάρτη οι ευρωβουλευτές, υπερψηφίζοντας την έκθεση του Ιταλού Τζουζέπε Καστιλιόνε (494 ψήφους υπέρ, 115 κατά και 84 αποχές), εκ μέρους της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου.
Συγκεκριμένα, οι ευρωβουλευτές καταψήφισαν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αυτόματη απελευθέρωση των δικαιωμάτων φύτευσης από το 2014 και τάχθηκαν υπέρ μιας εκστρατείας εκριζώσεων που δεν θα υπερβαίνει τα τρία έτη.Επίσης, αποδέχθηκαν τη διατήρηση της προσθήκης ζάχαρης, εξασφαλίζοντας παράλληλα την οικονομική ενίσχυση για τον μούστο, αλλά και αυστηρότερους κανόνες για τις ετικέτες και την σήμανση των κρασιών.Αιτιολογώντας την αναγκαιότητα της μεταρρύθμισης, ο εισηγητής υπογραμμίζει την ηγετική θέση που κατέχει η ΕΕ στη διεθνή αμπελοοινική αγορά, δεδομένου ότι
οι αμπελώνες της καλύπτουν το 40% παγκοσμίως, η παραγωγή οίνου το 65%, ο δε αριθμός των επιχειρήσεων στον τομέα υπερβαίνει το ενάμιση εκατομμύριο.Παράλληλα, η ΕΕ είναι ο πρώτος καταναλωτής παγκοσμίως με το 57% και ο πρώτος παγκόσμιος εξαγωγέας με το 65% συνολικών εξαγωγών.
Τα βασικότερα σημεία της μεταρρύθμισης που υιοθετήθηκαν με την έκθεση είναι τα εξής :
1) Στη μεγάλη διαμάχη μεταξύ βορείων και νοτίων χωρών της ΕΕ γιά το θέμα της προσθήκης ζάχαρης, οι ευρωβουλευτές κατόρθωσαν να καταλήξουν σε συμφωνία.
Αποδέχθηκαν την προσθήκη ζάχαρης για την αύξηση του αλκοολικού βαθμού που συνηθίζεται στις βόρειες χώρες λόγω της μικρής ηλιοφάνειας, ενώ παράλληλα διατηρούν τις ενισχύσεις για τον συμπυκνωμένο ή τον ανακαθαρισμένο μούστο που συνηθίζεται στις νότιες χώρες. Επίσης, τάχθηκαν υπέρ της δυνατότητας προσθήκης σακχαρόζης, εκεί όπου παραδοσιακά επιτρέπεται, και όταν «εξαιτίας δυσμενών καιρικών συνθηκών, η πρακτική αυτή είναι απαραίτητη για την επίτευξη του ελάχιστου αλκοολικού τίτλου κατά όγκο».
2) Για το θέμα της εκρίζωσης, με μεγάλη πλειοψηφία οι ευρωβουλευτές ψήφισαν την πρόταση του εισηγητή, να καταβληθούν οι επιδοτήσεις στους δικαιούχους μέσα σε τρία χρόνια και όχι σε πέντε που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Με τον τρόπο αυτό όσοι επιθυμούν να τερματίσουν την παραγωγή κρασιού θα μπορέσουν να το πράξουν το συντομότερο δυνατό. Συγκεκριμένα, οι ευρωβουλευτές προτείνουν 510 εκατ. για το έτος 2009/2010, 337 εκατ. για το 2010/2011 και 223 εκατ. για το 2011/2012.
3) Όσον αφορά στα δικαιώματα φύτευσης, για τα κρασιά προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης ή προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης, το ΕΚ διαφώνησε με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να απελευθερώσει πλήρως τα δικαιώματα από το 2014. Για τα υπόλοιπα κρασιά, οι ευρωβουλευτές επιθυμούν η απόφαση για την απελευθέρωση να ληφθεί σύμφωνα με τα ευρήματα μιας αξιολόγησης που θα πρέπει να διεξαχθεί έως τα τέλη του 2012. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα μπορούν να μεταβιβάζουν τα δικαιώματα φύτευσης, εν όλω ή εν μέρει, σε άλλη εκμετάλλευση εντός της ίδιας περιοχής.
4) Σχετικά με την σήμανση και τους χαρακτηρισμούς, οι ευρωβουλευτές θεωρούν απαραίτητο η παραγωγή, μεταποίηση, επεξεργασία, ωρίμανση και εμφιάλωση κρασιών προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης να «γίνονται στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή».
Ως «ονομασία προέλευσης» νοείται η ονομασία μιας περιοχής, μιας συγκεκριμένης τοποθεσίας ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ενός κράτους μέλους μικρών γεωγραφικών διαστάσεων.Σχετικά με το θέμα των ετικετών, οι ευρωβουλευτές διαφώνησαν με την πρόταση της Επιτροπής να επιτρέπεται η ένδειξη της χρονολογίας και του αμπελώνα στην ετικέτα των επιτραπέζιων κρασιών. Κατά την άποψή τους, αυτό θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο για τα κρασιά προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης και προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης, διότι διαφορετικά θα δημιουργηθεί σύγχυση στον καταναλωτή.
Το Ευρωκοινοβούλιο διαφώνησε τέλος, με την μεταφορά πόρων από την στήριξη του αμπελοοινικού τομέα στην ανάπτυξη της υπαίθρου.
Πρότεινε ως ημερομηνία εφαρμογής της μεταρρύθμισης την 1η Αυγούστου 2009, υποστηρίζοντας ότι η 1η Αυγούστου 2008 που πρότεινε η Κομισιόν δεν είναι ρεαλιστική ημερομηνία.
Οι ελληνικές παρεμβάσεις
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης που προηγήθηκε της ψηφοφορίας για τη μεταρρύθμιση του αμπελοοινικού τομέα, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, μίλησαν και Έλληνες ευρωβουλευτές.Ο ευρωβουλευτής της ΝΔ κ. Γκλαβάκης στην παρέμβασή του εξέφρασε την προτίμησή του για τη χρήση μούστου για την αύξηση του αλκοολικού βαθμού και υπογράμμισε την αναγκαιότητα διατήρησης της ποιότητας στα ευρωπαϊκά κρασιά. Στην περίπτωση που τελικά αποφασιστεί η χρήση ζάχαρης, ο κ. Γκλαβάκης υπογράμμισε ότι θα πρέπει αντίστοιχα να επιδοτηθεί και η χρήση μούστου, «για λόγους μη στρέβλωσης του ανταγωνισμού και για να μην πλήττονται από την ουσιαστική διαφορά τιμής μεταξύ ζάχαρης και μούστου, εκείνοι οι παραγωγοί που παραδοσιακά χρησιμοποιούν συμπυκνωμένο μούστο για την αύξηση του αλκοολικού βαθμού».Ο κ. Γκλαβάκης πρότεινε ακόμα να επιτραπεί στο κράτος-μέλος να αποφασίζει την πιθανή εξαίρεση των εκριζώσεων στα μικρά νησιά, όπως αυτά του Αιγαίου Πελάγους, για λόγους οικονομικούς, κοινωνικούς, αλλά κυρίως περιβαλλοντικούς, και ζήτησε τη συμπερίληψη στον κανονισμό, και ορισμένων κατηγοριών ελληνικών κρασιών από λιαστά σταφύλια.Η ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Κατερίνα Μπατζελή, σε παρέμβασή της εκπροσωπώντας τη Σοσιαλιστική Ομάδα του Ευρωκοινοβουλίου, αναφέρθηκε στο σημείο «τριβής» που υπήρξε το θέμα εμπλουτισμού των κρασιών με ζάχαρη, υπογραμμίζοντας την αναγκαιότητα εξεύρεσης ισορροπημένης λύσης βάσει των ακόλουθων δεδομένων:-Η χρήση της ζάχαρης για εμπλουτισμό των κρασιών θα πρέπει να έχει μεταβατικό χαρακτήρα και να επαναξιολογηθεί το αργότερο έως το Δεκέμβριο του 2012. Μέχρι την κατάργηση της χρήσης ζάχαρης για εμπλουτισμό, να είναι υποχρεωτική η αναγραφή της συγκεκριμένης οινολογικής πρακτικής στην ετικέτα του κρασιού ώστε να γνωρίζει ο καταναλωτής όλες τις χρήσιμες πληροφορίες. Η κ. Μπατζελή υποστήριξε τη συνέχιση της χρηματοδότησης του εμπλουτισμού με μούστο, μέσω επαρκών κοινοτικών πόρων, ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη μεταβατική συνέχιση του εμπλουτισμού με ζάχαρη. Σε ό,τι αφορά την αναθεώρηση της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς (ΚΟΑ) Οίνου, η Ελληνίδα ευρωβουλευτής έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, υποστηρίζοντας ότι «δεν θα πρέπει να γίνει με το γραμμικό και λογιστικό μοντέλο» που έγινε η αναθεώρηση της ΚΟΑ ζάχαρης, την οποία το Ευρωκοινοβούλιο κλήθηκε να επανεξετάσει πριν δύο μήνες λόγω της στασιμότητας και του αδιέξοδου που δημιουργήθηκε στον τομέα. H ευρωβουλευτής του ΚΚΕ κ. Μανωλάκου ανέφερε στην ομιλία της ότι με το ξερίζωμα χιλιάδων εκταρίων θα ξεκληρισθούν χιλιάδες μικρομεσαίοι αμπελουργοί, θα εγκαταλειφθούν και θα ερημώσουν περιοχές, με αντίκτυπο και τη βιοποικιλότητα.Η έκθεση, κατά την κ. Μανωλάκου, επιτρέπει την πρόσληψη σακχάρων προκειμένου «με ξένα σώματα να αυξηθούν οι αλκοολικοί βαθμοί, ενώ θα μπορούσε να υπάρχει το ίδιο αποτέλεσμα με μούστο. Επίσης, σύμφωνα με την κ. Μανωλάκου, η έκθεση δέχεται τον όρο «οίνος» σε προϊόντα που δεν παράγονται από σταφύλι, «υποβαθμίζοντας έτσι την ποιότητα του ευρωπαϊκού κρασιού που είναι το πρώτο στις εξαγωγές στον κόσμο».
Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ